سرطان معده، که به عنوان گاستریک کنسر نیز شناخته می‌شود، یکی از رایج ترین انواع سرطان در جهان است. این بیماری به‌طور کلی بر اساس محل درگیری در معده به سه نوع تقسیم می‌شود: سرطان‌های بخش بالایی، میانی و انتهایی معده. در مراحل اولیه، سرطان معده معمولاً بدون علائم خاصی است و اغلب به‌سختی قابل‌تشخیص می‌باشد. با پیشرفت بیماری، علائمی نظیر التهاب یا ورم معده، احساس سوزش، و گاهی کم‌خونی پرنیشیوز (کمبود ویتامین B۱۲) ممکن است ظاهر شوند.
سرطان معده چندعلتی است و عوامل مختلفی میتوانند خطر بروز آن را افزایش دهند، از جمله موارد زیر:
• ژنتیک: سابقه خانوادگی سرطان معده یا دیگر سرطان‌ها ممکن است احتمال ابتلا را بیشتر کند.
• رژیم غذایی نامناسب: مصرف غذاهای فرآوری‌شده، پرنمک، دودی و گوشتی، به‌ویژه غذاهایی که نیترات بالایی دارند، میتواند خطر سرطان را افزایش دهد. در مقابل، مصرف غذاهای تازه و سالم، میوه‌ها و سبزیجات تازه، محافظتی است.
• استعمال دخانیات: سیگار کشیدن و مصرف دخانیات احتمال ابتلا به سرطان معده را به میزان قابل‌توجهی افزایش می‌دهد.
• عفونت هلیکوباکتر پیلوری: این باکتری، که عامل اصلی زخم‌های معده است، میتواند به تغییرات سرطانی در مخاط معده منجر شود.
• افزایش سن: خطر سرطان معده با بالا رفتن سن، به‌ویژه پس از ۵۰ سالگی، افزایش می‌یابد.
تشخیص و درمان سرطان معده
تشخیص زودهنگام سرطان معده کلید موفقیت در درمان است. روش‌های تشخیصی سرطان معده شامل آندوسکوپی و نمونه برداری (بیوپسی) هستند. درمان قطعی اغلب با جراحی برای برداشتن بخشی از معده که تحت تأثیر سلول‌های سرطانی قرار گرفته است، انجام می‌شود. در مواردی که سرطان پیشرفته‌تر باشد، حجم بیشتری از معده باید برداشته شود و ممکن است حتی کل معده نیاز به برداشتن داشته باشد. این مسئله معمولاً در مراحل ۳ و ۴ بیماری رخ می‌دهد.
برای از بین بردن سلول‌های سرطانی باقی‌مانده، معمولاً از شیمی درمانی یا پرتو درمانی استفاده می‌شود. این روش‌ها به کنترل گسترش سلول‌های سرطانی و کاهش خطر بازگشت بیماری کمک می‌کنند.
اهمیت تغذیه در پیشگیری و درمان سرطان معده
تغذیه صحیح یکی از مهم‌ترین عوامل در پیشگیری از سرطان معده و کمک به درمان و جلوگیری از بازگشت آن است. از این رو نوع و مقدار مواد غذایی که مصرف می‌کنید، میتواند نقش مهمی در سلامت شما داشته باشید. در ادامه به طور کامل درباره رژیم غذایی در سرطان معده صحبت خواهیم کرد.
تغذیه نقش بسیار مهمی در سلامت معده و پیشگیری از بروز سرطان معده دارد. غذاهایی که به‌طور روزانه مصرف می‌کنید مستقیماً با بافت معده در تماس هستند و میتوانند اثرات مفید یا مضری داشته باشند. تحقیقات نشان می‌دهد که رژیم غذایی مناسب میتواند به طور مؤثری خطر ابتلا به سرطان معده را کاهش دهد.
۱. میوه‌ها و سبزیجات: مصرف انواع میوه‌ها و سبزیجات، به ویژه آنهایی که سرشار از بتاکاروتن و ویتامین C هستند، با کاهش خطر سرطان معده در ارتباط است. این مواد مغذی نقش آنتی اکسیدانی قوی دارند و از آسیب به سلول‌های بدن توسط رادیکال‌های آزاد جلوگیری می‌کنند. مواد غذایی نظیر هویج، کدو حلوایی، زردآلو، گوجه فرنگی، مرکبات، جعفری، کیوی و فلفل دلمه منابع غنی از این ترکیبات محافظتی هستند. مصرف این مواد به‌طور مرتب در رژیم غذایی روزانه به تقویت سیستم ایمنی بدن و کاهش خطر بروز سرطان کمک میکند.
۲. ویتامین‌های گروه B: ریبوفلاوین (ویتامین B۲) و ویتامین B۶ از جمله ترکیباتی هستند که به سلامت معده و کاهش خطر سرطان کمک می‌کنند. این ویتامین‌ها به مقدار زیادی در ماهی سالمون، سینه مرغ، لبنیات کم‌چرب، موز و پوره سیب‌زمینی یافت میشوند. این مواد غذایی با حمایت از عملکرد سلول‌های سالم بدن و کاهش التهاب، میتوانند اثرات مثبتی در پیشگیری و درمان سرطان معده داشته باشند.
۳. فلاونوئیدها: این ترکیبات طبیعی در میوه‌ها و سبزیجات تازه یافت میشوند و خاصیت آنتی اکسیدانی قوی دارند. فلاونوئیدها با محافظت از سلول‌های بدن در برابر رادیکال‌های آزاد و کاهش آسیب‌های سلولی، نقش مهمی در پیشگیری و درمان سرطان معده ایفا می‌کنند. میوه‌هایی مانند توت‌ها، سیب، و سبزیجات برگ سبز تیره سرشار از فلاونوئیدها هستند.
۴. سلنیوم و ویتامین E: سلنیوم و ویتامین E دو ماده مغذی مهم دیگر هستند که نقش مؤثری در پیشگیری از آسیب‌های سلولی و تقویت سیستم ایمنی بدن دارند. کمبود این مواد در رژیم غذایی میتواند خطر بروز سرطان معده را افزایش دهد. سلنیوم خاصیت آنتی اکسیدانی بسیار قوی دارد و از آسیب به DNA و رشد سلول‌های سرطانی جلوگیری کند. ویتامین E نیز یک آنتی اکسیدان قوی است که از غشای سلولی در برابر آسیب‌های اکسیداتیو محافظت میکند. این دو ترکیب در آجیل‌ها، دانه‌ها، روغن‌های گیاهی (مثل روغن زیتون و روغن آفتابگردان)، سبزیجات برگ سبز، غذاهای دریایی، تخم مرغ و غلات کامل به مقدار زیادی یافت می‌شود.
از سوی دیگر، برخی غذاها میتوانند خطر بروز سرطان معده را افزایش دهند، به‌ویژه برای افرادی که سابقه خانوادگی این بیماری را دارند:
گوشت قرمز و فرآورده‌های گوشتی: مصرف زیاد گوشت قرمز و گوشت‌های فرآوری‌شده مانند سوسیس، کالباس و گوشت‌های دودی شده با افزایش خطر سرطان معده مرتبط است. این غذاها حاوی مواد نگهدارنده و نیتروزآمین‌ها هستند که میتوانند اثرات سرطان‌زایی داشته باشند.
غذاهای پر نمک: مصرف نمک زیاد به دیواره معده آسیب می‌زند و خطر بروز التهاب و ایجاد تغییرات در سلول و سرطانی شدن آنها را افزایش می‌دهد.
مواد غذایی کنسروی و فرآوری شده: این غذاها اغلب حاوی افزودنی‌های شیمیایی هستند که در صورت مصرف مداوم میتوانند به سلامت معده آسیب بزنند. آسیب مداوم به سلول های معده با افزایش آسیب به ماده ژنتیکی و در نهایت افزایش خطر سرطان همراه است.
غذاهای آلوده به آفلاتوکسین: آفلاتوکسین نوعی قارچ سمی است که در غذاهای کپک‌زده یافت می‌شود. این ماده شیمیایی سرطان‌زا به هیچ طریقی از بین نمی‌رود، بنابراین باید از مصرف مواد غذایی کپک زده که آلوده به این قارچ هستند خودداری کنید. توجه داشته باشید که جداکردن قسمت های کپک زده کمکی به ازبین بردن آفلاتوکسین نمیکند.
تغذیه مناسب در افراد مبتلا به سرطان معده بخش مهمی از روند درمان و بهبود را تشکیل می‌دهد. باید سعی کنید برنامه غذایی خود را به گونه‌ای تنظیم کنید که بدن مواد مغذی و انرژی کافی برای مقابله با بیماری را دریافت کند. توجه به توصیه‌های تغذیه‌ای و در صورت نیاز، مشورت با یک متخصص تغذیه میتواند به بهبود کیفیت زندگی و پاسخ بهتر به درمان کمک کند. تغذیه صحیح در افراد مبتلا به سرطان میتواند به بهبود وضعیت بدن و افزایش توانایی برای مقابله با سلول‌های سرطانی کمک کند. در ادامه، نکات کلیدی تغذیه برای این بیماران را توضیح می‌دهیم.
تأمین انرژی مناسب و جلوگیری از کاهش وزن برای بیماران مبتلا به سرطان معده بسیار حائز اهمیت است، زیرا این افراد به دلیل مشکلات گوارشی و کم اشتهایی ناشی از بیماری و درمان‌ها، ممکن است دچار سوءتغذیه شوند. برای تأمین انرژی کافی و حفظ وزن بدن، باید به این نکات توجه شود:
۱. مصرف غذاهای پرکالری و کم‌حجم
از آنجا که ممکن است بیماران توانایی مصرف حجم بالای غذا را نداشته باشند، استفاده از غذاهایی که در حجم کم، کالری و انرژی بالایی فراهم می‌کنند، توصیه می‌شود. این غذاها شامل:
• مغزیجات و دانه‌های روغنی: بادام، گردو، فندق، پسته و تخمه‌ها منبع خوبی از چربی‌های سالم و کالری بالا هستند.
• میوه‌های خشک: خرما، کشمش، انجیر خشک و زردآلو خشک که سرشار از قند طبیعی و انرژی هستند.
• آبمیوههای طبیعی: آب پرتقال، آب سیب و دیگر آبمیوههای طبیعی که انرژی و ویتامین‌های لازم را فراهم می‌کنند.
• ترکیب مغزیجات با عسل: این ترکیب نه تنها کالری بالایی دارد، بلکه با داشتن آنتی اکسیدان‌ها میتواند به تقویت سیستم ایمنی نیز کمک کند.
۲. وعده‌های غذایی کوچک و مکرر
به دلیل مشکلات گوارشی و کاهش اشتها، مصرف وعده‌های غذایی کوچک و مکرر در طول روز به‌جای سه وعده غذای اصلی، میتواند به بیمار کمک کند که مقدار غذا و انرژی بیشتری را دریافت کند. وعده‌های کم حجم در دفعات بیشتر نسبت به وعده‌های پرحجم بهتر تحمل میشوند.
۳. استفاده از مکمل‌های غذایی
در مواردی که بیماران نمی‌توانند نیازهای بدن خود را تنها از طریق رژیم غذایی و مصرف غذاهای طبیعی تأمین کنند، ممکن است نیاز به تجویز مکمل‌های غذایی پرکالری و پر پروتئین مثل انترامیل یا انشور باشد. این مکمل‌ها به تأمین انرژی و مواد مغذی لازم برای بدن کمک می‌کنند.
در رژیم غذایی بیماران مبتلا به سرطان معده، مصرف پروتئین کافی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. پروتئین به بازسازی و ترمیم سلول‌های آسیب‌دیده کمک میکند، به‌خصوص زمانی که درمان‌های سرطان مانند شیمی درمانی یا پرتو درمانی میتوانند به سلول‌های سالم آسیب بزنند. دریافت کافی پروتئین میتواند از تحلیل عضلانی و کاهش وزن جلوگیری کرده و سیستم ایمنی بدن را تقویت کند.
منابع غذایی غنی از پروتئین مناسب در سرطان معده
لبنیات: محصولات لبنی مانند ماست، شیر و پنیر حاوی پروتئین باکیفیت بالا و کلسیم هستند که به راحتی قابل جذب و هضم می‌باشند.
ماهی و مرغ: این منابع پروتئینی کم‌چرب، به دلیل داشتن اسیدهای چرب امگا-۳، به کاهش التهاب و تقویت سلامت بدن کمک می‌کنند.
تخم مرغ: تخم مرغ منبع پروتئین باکیفیت و مواد مغذی مهم است و برای بیماران سرطانی گزینه‌ای مناسب به شمار می‌رود.
حبوبات و سویا: این منابع گیاهی حاوی پروتئین بالا هستند و به عنوان منبعی مناسب برای تامین پروتئین مورد نیاز بدن میتوانند مصرف شوند.
مغزیجات: گردو، بادام و دیگر مغزیجات نه تنها پروتئین دارند، بلکه حاوی چربی‌های سالم نیز هستند و انرژی مورد نیاز بدن را فراهم می‌کنند.
نوشیدن آب و مایعات به اندازه کافی برای بیماران مبتلا به سرطان معده ضروری است، زیرا درمان‌های مرتبط با سرطان، مانند شیمی‌درمانی، ممکن است باعث افزایش نیاز به آب و مایعات شوند. همچنین، آبرسانی مناسب به بدن به دفع سموم و ترکیبات دارویی کمک کرده و از کم‌آبی جلوگیری میکند. برای آبرسانی بدن میتوانید موارد زیر را در برنامه غذایی خود در نظر بگیرید:
آب: آب به‌عنوان اصلی‌ترین منبع آبرسانی بدن شناخته می‌شود و به دفع ترکیبات زاید و دارویی کمک میکند.
آبمیوههای طبیعی: آبمیوههای بدون شکر، مانند آب هویج، آب پرتقال، آب سیب و... نه تنها مایعات بلکه ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن را نیز تأمین می‌کنند.
شیر پاستوریزه: شیر به‌عنوان منبع پروتئین و کلسیم میتواند گزینه‌ای مناسب برای تأمین انرژی و مایعات باشد.
دوغ کم نمک: دوغ کم نمک علاوه بر تأمین مایعات، حاوی پروبیوتیک‌ها است که به سلامت دستگاه گوارش کمک میکند.
در صورتی که بیمار نمی‌تواند به راحتی غذا بخورد، میتواند بخشی از انرژی مورد نیاز بدن را از مایعات دریافت کند. نوشیدنی‌های مقوی مانند شیر، آبمیوه و شیک‌های حاوی میوه و پروتئین، ضمن تأمین مایعات مورد نیاز بدن، از کاهش وزن و سوءتغذیه جلوگیری می‌کنند.
در سرطان معده معمولاً با کاهش اشتها، تهوع و مشکلات گوارشی مواجه میشویم، بنابراین توصیه می‌شود از وعده‌های غذایی کوچک و متعدد استفاده کنید. این روش کمک میکند تا دستگاه گوارش بیمار راحت‌تر غذا را هضم کرده و انرژی مورد نیاز بدن به‌طور پیوسته تأمین شود. رعایت موارد زیر به شما در این زمینه کمک بسیار زیادی میکند:
• به جای سه وعده بزرگ، بهتر است ۶ تا ۸ وعده غذایی کوچک‌تر در طول روز مصرف شود. این کار به دستگاه گوارش فشار کمتری وارد کرده و احتمال تهوع یا ناراحتی معده را کاهش می‌دهد. وعده‌های کوچک‌تر همچنین به کاهش احساس پری و سنگینی کمک می‌کنند و میتوانند به جلوگیری از کاهش وزن ناخواسته در بیماران مبتلا به سرطان کمک کنند.
• در طول شیمی‌درمانی، اشتها ممکن است کاهش یابد یا به صورت نوسانی باشد. در این مواقع، بهتر است هر زمان که احساس گرسنگی می‌کنید، وعده‌ای مختصر یا میان وعده‌ای مغذی مصرف کنید. هر زمان اشتهای بیشتری داشتید مقدار غذای بیشتری هم مصرف کنید.
• مواد غذایی ساده و راحت الهضم، مانند سوپ‌های سبک، پوره‌های میوه و سبزیجات و اسموتی‌ها به عنوان میان وعده میتوانند به تأمین انرژی و مواد مغذی کمک کنند.
برخی مواد غذایی حاوی ترکیباتی هستند که میتوانند در پیشگیری یا کند کردن رشد سلول‌های سرطانی نقش داشته باشند. در رژیم غذایی بیماران مبتلا به سرطان، استفاده از این مواد غذایی ضد سرطان
میتواند مفید باشد.
سیر خام: سیر حاوی ترکیبات گوگردی مانند آلیسین است که میتواند به تقویت سیستم ایمنی بدن و کاهش التهاب کمک کند و خواص ضد سرطانی دارد.
گوجه فرنگی: گوجه‌فرنگی سرشار از لیکوپن، یک آنتی‌اکسیدان قوی است که به محافظت از سلول‌ها در برابر آسیب و رشد سلول‌های سرطانی کمک میکند.
کدو حلوایی و هویج: این دو ماده غذایی حاوی بتاکاروتن و دیگر کاروتنوئیدها هستند که خاصیت ضد التهابی و آنتی‌اکسیدانی دارند و از بدن در برابر سرطان‌ها محافظت می‌کنند.
قارچ‌ها: برخی انواع قارچ مانند شیتاکه و ریشی دارای ترکیباتی هستند که میتوانند سیستم ایمنی را تقویت کرده و با رشد تومورها مقابله کنند.
کلم‌ها (مانند کلم بروکلی، کلم پیچ): حاوی سولفورافان هستند که یک ترکیب ضد سرطان محسوب می‌شود.
سیب و پیاز سفید: حاوی کوئرستین و دیگر آنتی‌اکسیدان‌ها هستند که میتوانند در مقابله با رشد سلول‌های سرطانی مؤثر باشند.
ویتامین‌های B۲، B۶، و E: این ویتامین‌ها به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند و میتوانند در پیشگیری از رشد سلول‌های سرطانی نقش داشته باشند. از منابع غذایی آنها بیشتر استفاده کنید.
سلنیوم: سلنیوم هم یک ماده معدنی آنتی‌اکسیدان است که به جلوگیری از آسیب سلولی کمک میکند و میتواند نقش مهمی در کاهش خطر سرطان داشته باشد. غذاهای غنی از سلنیوم را در برنامه غذایی خود بگنجانید.
تنوع در رژیم غذایی بیماران مبتلا به سرطان معده به تأمین ویتامین‌ها، مواد معدنی و دیگر مواد مغذی ضروری برای بدن کمک کرده و سیستم ایمنی را تقویت میکند.
استفاده منظم از سبزیجات و میوه‌های تازه میتواند به تأمین ویتامین‌ها و مواد معدنی لازم و همچنین به دریافت آنتی‌اکسیدان‌ها کمک کند. آنتی‌اکسیدان‌ها با کاهش آسیب اکسیداتیو و تقویت ایمنی بدن به پیشگیری از رشد سلول‌های سرطانی کمک می‌کنند. مصرف متنوع میوه‌ها و سبزیجات با رنگ‌های مختلف (مانند توت‌ها، سبزیجات برگ سبز، هویج، و گوجه‌فرنگی) میتواند رژیم غذایی شما را غنی تر کند.
غلات کامل و حبوبات هم منابع خوبی از فیبر غذایی هستند که به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک کرده و احساس سیری را افزایش می‌دهند. فیبر همچنین میتواند به کنترل قند خون و کاهش التهابات بدن کمک کند، که این عوامل میتوانند در بهبود وضعیت بیمار مؤثر باشند. به علاوه، ترکیبات ضد سرطان موجود در غلات کامل مانند فنول‌ها و لیگنان‌ها میتوانند از رشد سلول‌های سرطانی جلوگیری کنند.
مصرف چربی‌های سالم به خصوص روغن زیتون در رژیم غذایی بیماران مبتلا به سرطان معده توصیه می‌شود. روغن زیتون حاوی اسیدهای چرب غیراشباع و ترکیبات ضد التهابی مانند پلی‌فنول‌ها است که میتواند به کاهش التهاب و حفظ سلامت قلب و عروق کمک کند. استفاده از چربی‌های سالم همچنین باعث تأمین انرژی مورد نیاز بیمار می‌شود.
مصرف لبنیات به ویژه انواع کم‌چرب و پاستوریزه، یک منبع عالی برای پروتئین، کلسیم، و ویتامین‌های گروه B است. لبنیات میتوانند به تقویت استخوان‌ها، بهبود عملکرد عضلات و سیستم ایمنی بدن کمک کنند. به دلیل حساسیت‌های گوارشی در بیماران مبتلا به سرطان معده، مصرف لبنیات کم‌چرب و در حجم‌کم و صورت تدریجی توصیه می‌شود تا مشکلاتی مانند نفخ و ناراحتی معده ایجاد نشود.
پرتو درمانی و شیمی درمانی میتوانند عوارض جانبی متعددی مانند خشکی و زخم دهان، بی‌اشتهایی، تهوع و مشکلات گوارشی ایجاد کنند. هر یک از این عوارض نیازمند راهکارهای تغذیه‌ای خاص هستند که در مقاله تغذیه و رژیم غذایی در سرطان به طور کامل درباره آنها صبحت کرده ایم. در اینجا توصیه‌های کلی را بیان می‌کنیم تا بتوانید در طول دوره شیمی‌درمانی، با تغذیه مناسب، از عوارض جانبی بکاهید و اثربخشی درمان را به حداکثر برسانید.
پیش از شروع شیمی درمانی: مصرف مواد غذایی مقوی، مغذی و متنوع، از جمله میوه‌ها، سبزیجات، پروتئین‌ها و غلات کامل را در اولویت قرار دهید تا ذخایر انرژی و مواد مغذی بدن تقویت شود.
حین شیمی درمانی: به دلیل عوارض احتمالی مانند بی‌اشتهایی یا تهوع ممکن است نیاز باشد غذاهایی سبک و کم چرب مصرف کنید. نوشیدن مایعات کافی و استفاده از مواد غذایی نرم و خنک میتواند به کاهش تحریکات دهان کمک کند.
پس از شیمی‌درمانی: بازگشت تدریجی به یک رژیم متعادل و مقوی که شامل پروتئین کافی و مواد مغذی دیگر باشد، اهمیت دارد. در این دوره، بازسازی بافت‌ها و بهبود کلی بدن هدف اصلی ما است.
به یاد داشته باشید که برنامه غذایی شما باید بر اساس شرایط فردی‌تان و میزان تحمل بدنتان تنظیم شود. اگر هرگونه عوارض جدید یا شدیدتر شدن علائم را تجربه کردید مشورت با یک متخصص تغذیه میتواند بسیار مؤثر باشد.
استفاده از مکمل‌ها در بیماران مبتلا به سرطان معده باید با دقت و تحت نظر پزشک یا متخصص تغذیه صورت گیرد، زیرا مصرف خودسرانه میتواند به رشد سلول‌های سرطانی کمک کرده و روند درمان را مختل کند. همواره در نظر داشته باشید که مهم‌ترین اصل در مصرف مکمل ها این است که آنها را تنها در صورت نیاز و با تأیید پزشک یا متخصص تغذیه مصرف کنید. پزشک یا متخصص تغذیه پس از بررسی آزمایش‌های شما، نیاز واقعی بدنتان را تعیین و مکمل غذایی مورد نیاز را تجویز خواهد کرد.
همیشه اولویت باید بر دریافت مواد مغذی از منابع طبیعی مانند میوه‌ها، سبزیجات، پروتئین‌های باکیفیت و دیگر غذاهای کامل باشد. مکمل‌ها فقط زمانی باید مصرف شوند که تأمین مواد مغذی از طریق رژیم غذایی به‌تنهایی ممکن نباشد. حتی اگر مکمل‌ها تجویز شوند، باید مصرف آنها به‌صورت دوره‌ای و در دوز مشخص باشد. مصرف بیش از حد برخی مکمل‌ها ممکن است به سیستم ایمنی و عملکرد سلولی بدن آسیب بزند.
سلنیوم و زینک (روی): این ریزمغذی‌ها نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی و ترمیم زخم‌ها دارند. کمبود این مواد ممکن است فرایند بهبودی را کند کرده و باعث ضعف سیستم ایمنی شود.
ویتامین C: این ویتامین به ترمیم بافت‌ها و تقویت سیستم ایمنی کمک میکند. با این حال، مصرف بیش از حد آن ممکن است اثرات منفی داشته باشد، لذا باید تحت نظر پزشک مصرف شود.
آهن: در صورت وجود کم‌خونی فقر آهن، مصرف مکمل آهن ضروری است. کم‌خونی در بیماران سرطانی میتواند خستگی و ضعف را تشدید کند، اما باید با دوز مشخص و نظارت پزشک یا متخصص تغذیه مصرف شود تا از مشکلات احتمالی جلوگیری شود.
ویتامین ب۱۲: با توجه به اینکه فاکتور داخلی معده در جذب این ویتامین نقش دارد، اختلال در عملکرد آن میتواند منجر به کمبود این ویتامین شود.
پس از جراحی معده، رژیم غذایی شما باید با دقت طراحی شود تا به بهبودی کمک کند و از بروز عوارض ناشی از جراحی جلوگیری کند. با توجه به اینکه بخشی از معده یا کل آن برداشته شده است، باید تغییرات مهمی در نحوه و نوع غذا خوردن ایجاد شود:
۱. وعده‌های کوچک و مکرر: به دلیل کاهش حجم معده، نمی‌توانید غذاهای پرحجم مصرف کنید. بنابراین، وعده‌های غذایی کوچک اما مقوی استفاده کنید و تعداد وعده‌ها را به ۶ تا ۸ وعده در روز افزایش دهید.
۲. نوشیدن مایعات در میان وعده‌ها: نوشیدن آب و مایعات را از وعده‌های غذایی جدا کنید. این کار از ایجاد دل درد و فشار روی زخم‌های ناشی از جراحی جلوگیری میکند. مایعات را بین وعده‌های غذایی مصرف کنید، نه همراه غذا.
۳. مواد مغذی کم حجم و پر کالری: غذاهایی را انتخاب کنید که در حجم کم، کالری و مواد مغذی بالایی دارند، مانند پوره میوه‌های تازه، مغزیجات خرد شده، اسموتی‌های مغذی، سوپ‌های غلیظ و پروتئین‌های سبک.
۴. پیشگیری از سندرم دامپینگ: این سندرم زمانی رخ می‌دهد که غذاهای هضم نشده به سرعت وارد روده شوند و باعث علائمی مثل تهوع، تعریق و تپش قلب شوند. برای پیشگیری از سندرم دامپینگ:
• وعده‌های غذایی کوچک و مکرر مصرف کنید.
• از خوردن غذاهای حاوی کربوهیدرات ساده (مثل قندها) و نوشیدنی‌های گازدار خودداری کنید.
• غذا را به آرامی بجوید و آهسته بخورید.
۵. رژیم غذایی مرحله‌ای داشته باشید: پس از جراحی، به تدریج به سمت غذاهای جامد پیش بروید. این روند شامل:
• مرحله ۱: رژیم مایع شفاف (آب، چای کمرنگ، آبمیوه صاف‌شده).
• مرحله ۲: رژیم مایع صاف‌شده (سوپ صاف‌شده، ژله بدون قند، شیر کم‌چرب).
• مرحله ۳: رژیم پوره (غذاهای پوره‌شده، ماست نرم).
• مرحله ۴: غذاهای نرم و سپس به تدریج غذاهای معمولی.
۶. صبور باشید: این روند ممکن است از چند هفته تا دو ماه طول بکشد. با بدن خود با ملایمت رفتار کنید و به تدریج حجم و نوع غذا را افزایش دهید.
محمدحسن میعادفر، متخصص تغذیه و رژیم درمانی
در سرطان پانکراس چه غذاهایی باید استفاده کنیم؟
برای درمان سرطان پروستات چه غذاهایی مصرف کنیم؟
در سرطان معده باید چه نوع تغذیه‌ای داشته باشیم؟
باید ها و نباید های غذایی در سرطان کبد
برنامه غذایی بیماران مبتلا به سرطان چطور باید باشد؟
مواردی که باید برای پیشگیری از سرطان در رژیم غذایی خود رعایت کنید
غذاهای مفید برای سرطان سینه چیست؟
.webp)
.svg){kind=icon}
