شکلات تلخ برای لاغری

محمدحسن میعادفر، کارشناس تغذیه و رژیم درمانی | به روز رسانی: ۲۲ اسفند ۱۴۰۲

شکلات تلخ به واسطه داشتن پلی فنول ها، فلاونوئید ها و کاتچین ها یکی از خوراکی های مفید و خوشمزه است که میتوانید در رژیم غذایی خود استفاده کنید. مصرف متعادل شکلات تلخ فواید زیادی از جمله کمک به سلامت قلب، کاهش التهاب، بهبود عملکرد مغز و... برای شما به همراه خواهد داشت. یکی از خواصی که برای شکلات تلخ مطرح میشود کمک به کاهش وزن و لاغری است. در این مقاله میخواهیم بررسی کنیم که این ادعا چقدر صحت دارد و آیا وجود شکلات تلخ در رژیم غذایی شما برای لاغری مفید است یا خیر؟

همانطور که گفتیم شکلات تلخ خواص زیادی دارد که برخی از آنها میتوانند به کاهش وزن هم کمک کنند. در ادامه لیستی از مهمترین خواص شکلات تلخ را بررسی میکنیم.

نقش شکلات تلخ در بهبود حساسیت نسبت به انسولین

برخی مطالعات نشان میدهند که مصرف شکلات تلخ باعث افزایش حساسیت سلول های بدن نسبت به انسولین شده و در نتیجه سلول ها بهتر میتوانند گلوکز موجود در خون را جذب کرده و باعث کنترل قند خون شوند. افزایش حساسیت به انسولین باعث میشود که بدن شما نیاز کمتری به تولید انسولین داشته باشد و سطح انسولین در خون کاهش پیدا کند. در ادامه با کاهش سطح انسولین در خون با کاهش ذخایر چربی بدن و در نتیجه کاهش وزن همراه است.
استفاده از شکلات تلخ علاوه بر کنترل قند خون به جلوگیری از افزایش ناگهانی قند هم جلوگیری میکند. افزایش ناگهانی قند ترشح مقدار زیادی انسولین را به دنبال خواهد داشت که در ادامه باعث افت سریع قند هم میشود. افت قند خون باعث احساس گرسنگی در شما شده و غذای بیشتری برای برطرف کردن گرسنگی خود میخورید.
البته نیاز به مطالعات بیشتری در این زمینه وجود دارد و هنوز نمیتوان به طور قاطع شکلات تلخ را یک راهکار برای کاهش وزن دانست، ولی میتواند در کنار یک رژیم لاغری برای شما کمک کننده باشد.

تاثیر شکلات تلخ بر کاهش اشتها و گرسنگی

برخی مطالعات نشان میدهند که مصرف شکلات تلخ با کاهش گرسنگی و افزایش احساس سیری همراه است. در نتیجه شما با افزایش احساس سیری کالری کمتری دریافت میکنید و منجر به کاهش وزن شما خواهد شد. جالب است بدانید که در یکی از مطالعات از داوطلبان خواسته شد که شکلات تلخ را صرفا بو کنند و همین بو کردن شکلات هم باعث کاهش سطح هورمون گرلین که سبب احساس گرسنگی میشود شده بود.
در مطالعه کوچک دیگری که صورت گرفت مشاهده شد استفاده از ترکیب شیر و شکلات تلخ نسبت به شیر کاکائو ساده باعث افزایش احساس سیری بیشتر و کاهش گرسنگی میشود. افرادی که از شیر و شکلات تلخ استفاده کرده بودند حدود ۱۷% کالری کمتری نسبت به گروه دوم دریافت میکردند که در بلند مدت سبب کاهش وزن این افراد شده بود. مطالعات مشابه دیگری هم در این زمینه تکرار شده بود که نتایج مشابهی به همراه داشت. البته باز هم نیاز است که مطالعات بیشتری در این زمینه صورت گیرد تا مشخص شود اثر مصرف شکلات تلخ بر روی کاهش وزن دقیقا چقدر است.

شکلات تلخ و بهبود خلق و خو

در زمینه تاثیر شکلات تلخ بر سلامت ذهنی و خلق و خو مطالعات بسیار زیادی صورت گرفته است. این مطالعات بیانگر این بودند که استفاده از شکلات تلخ باعث بهبود خلق و خو میشود و همین مسئله میتواند زمینه ساز کمک به کاهش وزن باشد. در مطالعه بزرگی که در همین زمینه صورت گرفته بود مشاهده شد افرادی که شکلات تلخ بیشتری مصرف میکردند حدود ۵۷% علائم افسردگی در آنها کمتر شده بود. در مطالعه دیگری که بر روی مصرف شکلات تلخ و استرس انجام شده بود دیده شد مصرف روزانه ۴۰ گرم شکلات تلخ به مدت ۲ هفته با کاهش سطح استرس همراه بود. اگر مصرف شکلات تلخ تا ۳۰ روز ادامه پیدا کند میتواند با افزایش خونسردی و احساس آرامش همراه باشد.
با این وجود نیاز است تا مطالعات بیشتری در این زمینه صورت گیرد تا مشخص شود آیا بهبود خلق و خو ناشی از مصرف شکلات تلخ چه میزان به کاهش وزن کمک میکند.

گرچه مصرف شکلات تلخ فواید زیادی از جمله کمک به کاهش وزن برای شما به همراه دارد، اما باید در مصرف آن زیاده روی نکنید زیرا میتواند سبب بروز عوارضی در شما گردد. اولین نکته در مورد شکلات تلخ میزان چربی بالای آن است. هر ۳۰ گرم شکلات تلخ چیزی در حدود ۱۵۰ کالری انرژی دارد که در صورت زیاده روی در مصرف آن میتواند سبب افزایش وزن شما شود. حتما کالری شکلات تلخ را در رژیم غذایی خود محاسبه کنید. برخی از انواع شکلات های تلخ حاوی شکر هم هستند که طبیعتا مصرف زیاد آن به سلامت شما آسیب میرساند.
نکته منفی دیگری که در مورد مصرف زیاد شکلات تلخ وجود دارد تاثیر آن بر روی جذب املاح مختلف بخصوص آهن است. شکلات تلخ به دلیل ترکیباتی که دارد باعث کاهش جذب آهن و برخی مواد معدنی دیگر شود که به دنبال آن باید منتظر کمخونی فقر آهن بود. برای پیشگیری از این مسئله بهتر است که شکلات تلخ را همراه وعده های غذایی مصرف نکنید.
کلسیم یکی دیگر از مواد معدنی است که جذب آن تحت تاثیر شکلات تلخ قرار میگیرد و درصد جذب آن کاهش پیدا میکند. به همین دلیل توصیه میکنیم که تا حد امکان شکلات را با شیر ترکیب نکنید و در صورت تمایل به تنهایی مصرف کنید. البته اگر تحمل شیر را به تنهایی ندارید، مصرف ترکیب آن با شکلات بسیار بهتر از مصرف نکردن آن است.
و نهایتا سومین مشکلی که مصرف زیاد شکلات تلخ میتواند به همراه داشته باشد اختلال خواب است. مصرف زیاد شکلات تلخ بخصوص در ساعات پایانی روز میتواند روی میزان و کیفیت خواب شما اثر گذاشته و موجب بدخوابی شما گردد. بدخوابی یکی از عواملی است که میتواند سبب به هم خوردن تعادل هورمونی بدن و به دنبال آن افزایش وزن شود.
شکلات تلخ میتواند به شما در کاهش وزن، بهبود حساسیت به انسولین، کاهش گرسنگی، بهبود خلق و خو و... کمک کند. البته حتما در کنار مصرف آن باید مراقب کالری دریافتی خود باشید و یک برنامه غذایی مناسب کاهش وزن را رعایت کنید. از آنجایی که میزان چربی در شکلات تلخ زیاد است و برخی از انواع آنها ممکن است شکر اضافه داشته باشند حتما باید کالری آن را در چهارچوب کالری مجاز روزانه محاسبه کنید تا سبب افزایش وزن شما نشود.